Allergieën - Parafenyleendiamine

Wat is para-phenyleendiamine?

Deze substantie behoort in de ruime zin tot de groep verfstoffen. Parafenyleendiamine is de klassieke vertegenwoordiger van de zogenaamde para substanties. Para-kleurstoffen worden gebruikt in haarverf, fotografische ontwikkelaars, in de verfindustrie, in drukinkten en in inkten voor kopieer- en faxapparaten. Deze kleurstoffen kunnen ook worden toegepast in verven voor bont, leer, schoenen, schoensmeer, sokken, nylonkousen en textiel. P-phenyleendiamine en aanverwante stoffen kunnen daarnaast ook in zwart rubber aanwezig zijn als antioxidans en vulcanisatieversneller en in plastic als antioxidans. Ook in henna-tatoeages wordt para-phenyleendiamine verwerkt.

Hoe ziet contacteczeem voor para-phenyleendiamine eruit?

De meest voorkomende reactie op p-phenyleendiamine en aanverwante stoffen is een contact allergische reactie op haarverf, met name op de zogenaamde “permanente” (niet uitwasbare) haarverven. Het eczeem dat daardoor ontstaat, is niet alleen gelokaliseerd op het behaarde hoofd maar vaak ook in het gelaat. De oogleden en de oren kunnen daarbij gezwollen zijn. Maar ook op andere plekken van het lichaam kan eczeem ontstaan. Bij contact met p-phenylene-bevattend zwart rubber of bij contact met deze kleurstof in schoenvoering zal eczeem ontstaan op respectievelijk de handen of de voeten. Bij henna-tatoeages ontstaat een heftige reactie op de plaats waar de kleurstof op de huid is aangebracht.

In welke beroepen kan allergie voor p-phenyleendiamine een rol spelen?

P-phenyleendiamine en aanverwante stoffen worden veel gebruikt in niet-uitwasbare (“permanente”) haarverven. Het is een oorzaak van allergisch handeczeem bij kappers. Tevens kunnen para-kleurstoffen problemen veroorzaken bij medewerkers in de rubber- en plasticindustrie en in de grafische industrie, die ermee in contact komen.

Zijn er andere stoffen die ik moet vermijden?

Naast p-phenyleendiamine kunnen ook andere para-kleurstoffen reacties veroorzaken. De para-kleurstoffen komen vooral voor in niet-uitwasbare (“permanente”) haarverven, maar kunnen ook in tijdelijke kleuringen (“spoelingen”) voorkomen. Soms kunnen mensen met een allergie voor p-phenyleendiamine ook eczeem krijgen bij het gebruik van zonnebrandmiddelen die paraverbindingen bevatten (zoals PABA). Ook benzocaine-bevattende zalven kunnen soms bij hen klachten geven.

Op het werk

• Haarverfstoffen, wenkbrauw- en wimperverf (kapsalon/schoonheidssalon)
• Kleurstoffen voor o.a. textiel en bont
• Foto-ontwikkelaar
• Tijdelijke (henna) tatoeages
• Zwart rubber
• Printerinkt

Thuis

• Permanente en semipermanente haarkleuringen
• Textielverfstoffen
• Tijdelijke (henna) tatoeages
• Foto-ontwikkelaar
• Printerinkt
• Wenkbrauwstiften en wimperverf

Hoe kunnen allergische reacties worden voorkomen?

Wanneer u eenmaal een allergie hebt ontwikkeld op para-phenyleendiamine zal bij elk volgend contact met de stof een nieuwe allergische reactie ontstaan. Om een nieuwe reactie te voorkomen moet dus contact met deze stof en aanverwante stoffen vermeden worden. Het vermijden van haarverf van het permanente type is niet zo moeilijk. Het is echter vrijwel onmogelijk om te achterhalen of kleding, schoenen of kousen zijn geverfd met p-phenyleendiamine of daaraan verwante kleurstoffen. Wees vooral voorzichtig met de kleuren zwart, bruin, donkerblauw en violet. De problemen veroorzakende kleurstoffen zitten meestal in synthetische garens. Henna-tatoeages moeten absoluut vermeden worden.

Bron: www.nvdv.nl